Zelf alles online berekenen

Al 24 jaar informatief en onafhankelijk.
295 rekentools en ruim 25.000.000 berekeningen per jaar.
Geheel bijgewerkt voor 2024.

Hypotheekwoordenboek

Aanvangschuld

De aanvangschuld is de hoogte van de oorspronkelijke lening.

Administratiekosten

De administratiekosten zijn de kosten die de geldverstrekker in rekening brengt voor de behandeling van een hypotheekaanvraag.

Advies- en bemiddelingskosten

De advies- en bemiddelingskosten zijn de kosten die aan de financieel adviseur of bank betaald moeten worden voor het hypotheekadvies en het afsluiten van de hypotheek.

Afkoopwaarde

De afkoopwaarde is het bedrag dat wordt uitgekeerd bij een vroegtijdig beëindigen van een levensverzekering (kapitaalsverzekering).

Afkopen levensverzekering

Het vroegtijdig beeindigen van een levensverzekering. 

Afsluitkosten

Onder afsluitkosten wordt verstaan alle kosten die gemaakt worden voor het verkrijgen van een hypotheek.
De afsluitkosten omvatten doorgaans:

  • advies- en bemiddelingskosten,
  • taxatiekosten en
  • notariskosten.

En mogelijk ook:

  • kosten voor een Nationale Hypotheek Garantie

Als de hypotheek gebruikt wordt voor aankoop, verbetering of onderhoud van de eigen woning, zijn de afsluitkosten fiscaal aftrekbaar.

Zie ook: advies- en bemiddelingskosten, taxatiekosten, notariskosten, nhg.

Afsluitprovisie

Alsluitprovisie was het eenmalige bedrag, dat de geldverstrekker tot voor 1 januari 2013 in rekening brengt bij het afsluiten van een hypotheek.

Vanaf die datum geldt er een provisieverbod voor complexe financiële producten en is de afsluitprovisie vervangen door advies- en bemiddelingskosten.

De afsluitprovisie was doorgaans 1% van de hypotheeksom en was aftrekbaar van de inkomstenbelasting (box 1).

Zie ook: advies- en bemiddelingskosten

Aftrekpost

Een aftrekpost is een bedrag dat u in mindering mag brengen op uw belastbaar inkomen. U betaalt daardoor minder belasting en ‘verdient’ zo geld.

Bij een hypotheek op uw eigen woning zijn de financieringskosten hiervan een veelgebruikte aftrekpost. De hypotheekrente en de meeste afsluitkosten zijn een aftrekpost in box 1.

Zie ook: hypotheekrente, afsluitkosten.

Akte van levering

De akte van levering is de akte die de overdracht van de woning regelt.

De akte van levering wordt bij de notaris opgemaakt en ondertekend.

Zie ook: notaris.

Annuïteit

Een annuïteit is een gelijkblijvend, periodiek te betalen bedrag, waarmee een schuld wordt afgelost en de te betalen rente op de schuld wordt betaald.

Bij leningen die met annuïteiten worden afgelost, betaalt u tijdens de aflossing altijd hetzelfde bedrag.
Omdat de schuld afneemt, bestaat de annuïteit in het begin vooral uit rente, en aan het eind vooral uit aflossing.

Op deze website kunt u zelf de annuïteit berekenen.

Bandbreedte rente

Bandbreedte rente is een hypotheekrente die constant blijft zolang de marktrente zich binnen een bandbreedte blijft.

Als de marktrente boven of onder de bandbreedtegrens komt, dan wordt uw rente verhoogd of verlaagd met het deel van de rente dat buiten de bandbreedte valt.

Sluit u bijvoorbeeld een hypotheek af met een bandbreedte rente van 5 ± 2%, dan zal:

  • bij 6,2% marktrente uw rente 5% zijn,
  • bij 7,3% marktrente uw rente 7,3 – 2 = 5,3% zijn,
  • bij 4% marktrente uw rente 5% zijn en
  • bij 2,8% marktrente uw rente 2,8 + 2 = 4,8 % zijn.

De maandlasten zijn dus vast zolang de marktrente binnen de bandbreedte blijft, maar tegen grote rentewijzigingen bent u slechts voor een deel (de bandbreedte) beschemd.

Bankgarantie

Een bankgarantie is een verklaring waarmee de bank zich borg stelt voor het nakomen van de verplichtingen.

Na het tekenen van de voorlopige koopovereenkomst wordt meestal een aanbetaling/waarborgsom of bankgarantie gevraagd van 10% van de koopsom.

Zie ook: waarborgsom.

Belastinggrondslag

De belastinggrondslag is de maatstaf waar een belasting op gebaseerd is.

Denk hierbij aan: de waarde van het huis, uw inkomen, uw vermogen, etc.

Bereidstellingsprovisie

De bereidstellingsprovisie is de extra vergoeding (afsluitprovisie) welke in rekening wordt gebracht bij verlenging van de geldigheidstermijn van een hypotheekofferte.

Zie ook: hypotheekofferte.

Bestemmingsplan

In een bestemmingsplan wordt door de gemeenteraad vastgelegd wat de bestemmingen voor een bepaald gebied zijn.

En zonodig worden in verband met het bestemmingsplan voorschriften gegeven omtrent het gebruik van de grond en de opstallen daarop.

Boetebeding

Het boetebeding bepaalt welke vergoeding (boete) u moet betalen aan de hypotheekverstrekker als u meer aflost dan in uw contract is vastgesteld.
U krijgt vaak met het boetebeding te maken als u uw hypotheek wilt oversluiten.

Het boetebeding is meestal niet van toepassing bij een verhuizing.

Zie ook: boeterente.

Boeterente

De boeterente is de extra rente die de geldverstrekker in rekening brengt bij te laat of niet betalen van de maandelijks verplichte betalingen.

Ook wordt er boeterente in rekening gebracht wanneer u meer aflost, dan contractueel is toegestaan. Dit is bijvoorbeeld het geval bij oversluiten van uw hypotheek.

Zie ook: oversluiten.

Boetevrij aflossen

Bij de meeste hypotheken mag u jaarlijks een gedeelte van de hypotheek boetevrij aflossen.

Hoeveel dit is staat in de voorwaarden. Meestal mag u tussen de 10 en 20% van de hypotheek boetevrij aflossen.

Lost u meer af dan boetevrij toegestaan, dan moet hierover u een boeterente betalen.

Zie ook: boeterente.

Bouwdepot

Een bouwdepot is een depot (rekening) waaruit u tijdens de bouw of verbouwing van uw woning op verschillende momenten betalingen kunt doen.

Het geld in het bouwdepot wordt dus niet aan u uitgekeerd, maar wordt gebruikt om tijdens de (ver)bouw rekeningen van bijvoorbeeld de aannemer te betalen. Naarmate de bouw vordert, blijft er dus steeds minder geld in het bouwdepot over, totdat, aan het einde van de bouw, het bouwdepot leeg is.

Over het bedrag in bouwdepot ontvangt u meestal een lagere rente, dan u aan hypotheekrente moet betalen. 

Bouwrente

De bouwrente is de rente die u bij een nieuwbouwwoning betaalt aan de aannemer en hypotheekverstrekker.

De bouwrente wordt vaak meegefinancieerd in de hypotheek.

Bouwtermijnen

Bouwtermijnen zijn delen van de aanmeen- of koopsom die u bij nieuwbouw periodiek moet voldoen.

Als u een nieuw huis laat bouwen moet u in termijnen betalen: als eerste de grond en daarna als de bouw vordert de resterende bouwtermijnen.

Er wordt meestal een bouwdepot gebruikt om de bouwtermijnen uit te betalen.

Zie ook: bouwdepot.

Bouwvergunning

Een bouwvergunning is vereist voor het nieuw bouwen of verbouwen van uw huis.

Bij het aanvragen van een bouwvergunning worden de plannen getoetst aan de bouwverordening, het bouwbesluit en het bestemmingsplan.

Een bouwvergunning wordt afgegeven door gemeente. 

Zie ook: bestemmingsplan.

Bruto maandlasten

De bruto maandlasten is het bedrag wat u maandelijks moet betalen aan de hypotheekverstrekker.

Omdat een hypotheek op uw eigen huis fiscaal aftrekbaar is, zijn de kosten eigenlijk lager dan de bruto maandlasten.
Daarom wordt er vaak ook gekeken naar de netto maandlasten, waarin het fiscale voordeel is verwerkt.

Zie ook: netto maandlasten.

Canon

De canon is de heffing (huur) over grond die in erfpacht wordt uitgegeven.

De canon is aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.

Zie ook: erfpacht.

Contantewaardeclausule

De contantewaardeclausule bepaalt welke boeterente u moet betalen als de hypotheek wordt afgelost terwijl op dat moment de hypotheekrente lager is dan uw hypotheekrente.

Bij een contantewaardeclausule wordt als boete het verschil tussen de hogere en lagere renteopbrengst berekend, waarbij rekening wordt gehouden met de resterende rentevastperiode en welk deel u jaarlijks boetevrij mag aflossen.

Zie ook: boeterente.

Conversiekosten

Conversiekosten zijn de kosten die u maakt om te wijzigen van een rentevastperiode naar de andere rentevastperiode of om te switchen tussen bandbreedte rentes.

Courtage

Onder courtage wordt verstaan de beloning (provisie of loon) die u betaalt aan de makelaar.

Normaal wordt de courtage alleen betaald bij een geslaagde transactie.

Dagrente

De dagrente is de op het moment geldende rente voor een nieuw af te sluiten soortgelijke hypotheek.

Depot

Een depot is een stalling (spaarrekening) voor geld.

Bijvoorbeeld:

  • bouwdepot: een depot voor stalling van geld tijdens de (ver)bouw;
  • premiedepot: een depot voor stalling van nog te betalen premies.

Zie ook: bouwdepot, premiedepot.

Depotrente

Depotrente is de rente die verkregen wordt als u geld stalt in een depot.

Effectieve rente

De effectieve rente is de daadwerkelijk te betalen rente.

In de effectieve rente zijn doorberekend:

  • eventuele afsluitkosten,
  • wanneer er betaald wordt.

Geldverstrekkers adverteren vaak met de voor hun voordeligere nominale rente: de rente per jaar.
Maar als u per maand 1/12 van deze rente betaalt, is de rente die u betaalt effectief hoger dan de nominale rente. U betaalt immers rente vooruit.

Bij een hypotheek worden de afsluitkosten normaal ook meegenomen in de berekening van de effectieve rente.

U kunt de effectieve rente berekenen uit de nominale rente.

Zie ook: nominale rente.

Eigendomsbewijs

De eigendomsbewijs is het door het Kadaster gewaarmerkte bewijsstuk dat u de eigenaar bent van de woning.

U ontvangt het eigendomsbewijs na het passeren van de akte van levering bij de notaris.

Zie ook: akte van levering.

Eigenwoningforfait

Het eigenwoningforfait is een fiscale bijtelling die staat voor de huurwaarde van uw eigen woning.

Het eigenwoningforfait wordt bepaald uit de WOZ-waarde van de woning.

Bij uw aangifte inkomstenbelasting moet u het eigenwoningforfait optellen bij uw inkomen.

Zie ook: WOZ-waarde.

Erfdienstbaarheid

Een erfdienstbaarheid is een last waarmee een erf is belast voor gebruik en ten nutte van een erf dat aan iemand anders toebehoort.

Een voorbeeld van erfdienstbaarheid is het recht van overpad.

Erfpacht

Erfpacht is het recht om een stuk grond van een ander te gebruiken.

De erfpachter (gebruiker) heeft tijdens de duur van de erfpacht dezelfde rechten als de eigenaar, maar mag niets doen dat de waarde van de grond zou doen verminderen.

Voor de erfpacht betaalt u de eigenaar een canon.

Zie ook: canon.

Erfpachtcanon

Erfpachtcanon is de heffing (huur) die u moet betalen als de grond waarop uw woning staat niet uw eigendom is maar van de gemeente.

Erfpachtcanon wordt meestal betaald aan de gemeente.

De erfpachtcanon is aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.

Zie ook: erfpacht.

Euribor

Euribor (Euro Interbank Offered Rate) is een interbancaire rentevoet voor de Euro landen.

Euribor wordt samengesteld door meer dan 3000 banken in de EU en een aantal daarbuiten en kan daarom gezien worden als een ‘onafhankelijk’ danwel ‘standaard’ rentetarief.

Er zijn veel afgeleide euribor tarieven, zoals 1 maands euribor, 3 maands euribor, 6 maands euribor, etc..

Zie ook: variabele-rente.

Executieverkoop

Executieverkoop is de gedwongen verkoop van uw huis.

Als u niet meer aan uw financiële verplichtingen voor uw hypotheek kunt voldoen, kan de hypotheekverstrekker over gaan tot executieverkoop.

De bekende zogenaamde executiewaarde geeft de waarde weer die de hypotheekverstrekker denkt te kunnen krijgen voor uw huis bij een executieverkoop.

Zie ook: executiewaarde.

Executiewaarde

De executiewaarde is de waarde die de hypotheekverstrekker denkt te kunnen krijgen voor uw huis bij een gedwongen verkoop (executieverkoop).

De hypotheekverstrekker gaat uit van deze executiewaarde om te bepalen hoe hoog een hypotheek kan zijn.
De maximum hypotheek is meestal 125% van de executiewaarde.

Om de executiewaarde vast te stellen is een taxatie van een woning nodig.

Zie ook: executieverkoop.

Expiratiedatum

De expiratiedatum is de datum dat een contract afloopt.

Bijvoorbeeld de einddatum van een rentevastperiode.

Extra aflossing

Een extra aflossing is een aflossing die wordt gedaan bovenop het bedrag dat periodiek verplicht moet worden afgelost.

Bij een hypotheek mag u vaak jaarlijks boetevrij een extra aflossing doen van 10% tot 25% van de hypotheeksom. Bij meer aflossen is vaak een boeterente verschuldigd.

Zie ook: boetevrij aflossen, boeterente.

Hypotheekakte

De hypotheekakte is het officiële contract tussen u (de hypotheeknemer) en de hypotheekverstrekker.

Volgens de wet dient een hypotheekakte ten overstaan van een notaris te worden gepasseerd. Daar wordt de hypotheekakte door beide partijen ondertekend, waarbij de geldverstrekker meestal via een volmacht zal tekenen.

Zie ook: notaris, notariskosten.

Hypotheekofferte

De hypotheekofferte is de aanbieding van de geldverstrekker waarin staat tegen welke kosten en voorwaarden de hypotheek verstrekt kan worden.

Hypotheekrente

De hypotheekrente is de vergoeding (rente) die u betaalt voor de hypothecaire lening.

De hypotheekrente op uw eigen woning is aftrekbaar van het belastbare inkomen in box 1.

Hypotheekrenteaftrek

De regeling van de hypotheekrenteaftrek voor de eigen woning is met ingang van 2004 gewijzigd.

Indien door verhuizing naar een nieuwe duurdere woning de hypotheekschuld wordt verhoogd, wordt de aftrek van de hypotheekrente (de zogenaamde hypotheekrenteaftrek) voortaan alleen toegestaan voorzover de hypotheekverhoging nodig is om het verschil tussen de aankoopprijs van de nieuwe woning (inclusief verwervingskosten) en de opbrengst van de oude (na aftrek van kosten) te financieren.

Indien er een goedkopere woning wordt aangeschaft, kan men de rente over maximaal de hoogte van hypotheekschuld van de verkochte woning af blijven trekken (uiteraard tot maximaal de aankoopsom van de nieuwe woning).

De nieuwe regeling voor hypotheekrenteaftrek is niet van toepassing indien men voor 1 januari 2004 een onherroepelijke verplichting tot verkoop van de eigen woning of tot aankoop van de nieuwe woning is aangegaan.

Kosten koper

Bij kosten koper zijn de kosten die gemaakt worden bij de overgang van eigendom van de woning voor de koper.

Het gaat bij kosten koper om: de overdrachtsbelasting (6%) en notariskosten.
Bijna alle bestaande woningen worden kosten koper verkocht.

Nieuwbouwwoningen worden meestal vrij op naam verkocht, waarbij de kosten voor de verkoper zijn.

De kosten koper zijn bij een bestaande woning ongeveer 10% van de koopprijs.

Zie ook: vrij op naam.

Netto maandlasten

De netto maandlasten zijn de kosten die u maandelijks kwijt bent aan uw hypotheek, als daarin de terug te ontvangen belasting verwerkt is.

Een probleem bij de berekening van de netto maandlasten is dat daarvoor uw persoonlijke fiscale situatie van belang is.
De belastingaftrek is namelijk afhankelijk van uw belastbaar inkomen.

Kijk daarom bij het vergelijken van hypotheekoffertes niet alleen naar de netto maandlasten, maar ook naar de bruto maandlasten.

Zie ook: bruto maandlasten.

Nhg

NHG staat voor Nationale Hypotheek Garantie.

De NHG is een extra zekerheid voor de hypotheekverstrekker, doordat zij garant staan voor uw hypotheek verplichtingen.

Hierdoor kunt u een rentekorting krijgen van doorgaans 0,20%.

U kunt een NHG aanvragen als u voldoet aan de daarvoor geldende eisen, die onder andere inhouden:

Aan het verkrijgen van NHG zijn kosten verbonden en een NHG is niet in alle gemeenten verkrijgbaar.

NB: de NHG is de opvolger van de vroegere gemeentegarantie.

Nominale rente

De nominale rente  is de rente die door de geldverstrekker in de (hypotheek)offerte wordt gehanteerd.

De nominale rente is de rente die u per jaar moet betalen.

In de praktijk betaalt u echter maandelijks 1/12 van de nominale rente. Hierdoor betaalt u effectief meer, namelijk de effectieve rente.

Zie ook: effectieve rente.

Notaris

Een hypotheek die in Nederland wordt verstrekt moet passeren via de notaris.

De notaris zorgt voor het opstellen van de benodigde aktes en dat deze bij de officiële instanties zoals het Kadaster geregistreerd worden.

Vaak wordt het passeren van de hypotheekakte bij de notaris gelijktijdig gedaan met het passeren van het eigendom van de woning middels de zogenaamde akte van levering. Maar dit zijn twee aparte handelingen.

Zie ook: notariskosten, akte van levering.

Notariskosten

De notariskosten – de kosten die u bij de notaris maakt – zijn afhankelijk de werkzaamheden voor de notaris èn de tarieven van de notaris.

Omdat op 1 juli 2003 de notaristarieven in de onroerendgoedpraktijk zijn vrijgegeven, zijn de notariskosten dus ook vrij.
Ook onder- en bovengrenzen bestaan niet meer. Alleen voor de minder draagkrachtigen bestaan er nog maximumtarieven.

Zoeken naar een goedkope notaris kan dan ook een grote besparing in de notariskosten opleveren, tot vele honderden euro’s.

Zie ook: notaris, akte van levering, hypotheekakte.

Onroerendzaakbelasting

De onroerendzaakbelasting is een gemeentelijke belasting die wordt geheven bij de eigenaar en/of bewoner van een woning.

De onroerendzaakbelasting is de opvolger van de onroerendgoedbelasting.

De hoogte van de onroerendzaakbelasting is per gemeente verschillend.

Premiedepot

Een premiedepot  is een spaarrekening van waaruit gedurende een bepaalde periode de premies voor een levensverzekering voldaan kunnen worden.

De betalingen vanuit het premiedepot worden doorgaans automatisch gedaan door de verzekeraar, u heeft er dus geen omkijken naar.

Gedurende de looptijd wordt er (een vaste) rente betaald over het geld in het premiedepot.

Geld in een premiedepot is belast in box 3.

Stichtingskosten

De stichtingskosten zijn alle kosten, inclusief het meerwerk, die gemaakt worden voor de aankoop van een nieuwbouwwoning.

Taxatie

Taxatie is de officiële waardebepaling van een woning door een taxateur (makelaar).

De meeste geldverstrekkers vragen voor het afsluiten van een hypotheek een taxatie(rapport) om de waarde van de woning vast te stellen.

Bij een taxatie wordt onder andere de zogemaande executiewaarde van de woning bepaald, aan de hand waarvan bepaald wordt of de waarde van de woning voldoende is voor de gewenste hypotheek.

Zie ook: taxatierapport, taxatiekosten, executiewaarde.

Taxatiekosten

De taxatiekosten zijn de kosten die gemaakt worden voor de taxatie van de woning.

De ‘standaard’ NHG taxatiekosten zijn 1,85 ‰, maar ook de taxatiekosten zijn onderhandelbaar.

Zie ook: taxatie, taxatierapport.

Taxatierapport

Het taxatierapport wordt opgesteld bij een taxatie en bevat onder andere de officiële waardebepaling van een woning.

De meeste geldverstrekkers vragen bij het afsluiten van een hypotheek een taxatierapport om te bepalen of de waarde van de woning voldoende is voor de gewenste hypotheek.

Zie ook: taxatie, taxatiekosten.

Tophypotheek

Onder tophypotheek wordt een hypotheek verstaan die hoger is dan 75% van de executiewaarde van de woning.

Een tophypotheek kan in principe elke hypotheek vorm zijn.

Bij een tophypotheek loopt de hypotheekverstrekker meer risico, waarvoor u een hogere rente betaalt.

Een tophypotheek kan tot 135% (of meer) van de executiewaarde van de woning gaan.

Transportakte

De transportakte is de akte die de overdracht van de woning regelt.

De transportakte wordt bij de notaris opgemaakt en ondertekend.

De transportakte heet officieel de akte van levering.

Zie ook: notaris.

Unifersal life

Universal life is een verzekering waarbij maandelijks de premie voor het overlijdensrisico opnieuw berekend wordt .
Bij universal life zijn de uitgangspunten voor het overlijdensrisico: de opgebouwde waarde in de polis en de leeftijd van de verzekerde ten opzichte van het verzekerde bedrag.

Variabele rente

Bij variabele rente wordt het te betalen rentepercentage dagelijks, wekelijks, maandelijks of per kwartaal opnieuw vastgesteld aan de hand van de dan geldende dagrente.

Belangrijk bij variabele renten is dat deze koppeling aan de ‘dagrente’ contractueel is vastgelegd als een koppeling aan een officieel (door derden) vast te stellen dagrente, bijoorbeeld euribor.
Als de bank namelijk zelf de dagrente kan bepalen, kan de bank met variabele rente immers doen wat ze wil. En dat is bijvoorbeeld in slechte tijden adverteren met een (hele) lage variabele rente en dan later door de dagrente te verhogen dit (meer dan) goed te maken.

Zie ook: euribor.

Vrij op naam

Bij vrij op naam zijn de wettelijk te maken kosten inbegrepen in de koopsom.

Dit zijn: de B.T.W. of overdrachtsbelasting, de kadastrale kosten en de notariskosten voor de transportakte.

De meeste nieuwbouwwoningen worden vrij op naam verkocht.

Vrij op naam wordt doorgaans afgekort als v.o.n..

Zie ook: kosten koper.

Vrije verkoop waarde

Onde vrije verkoop waarde wordt verstaan de waarde van een huis als het in een normale situatie van vraag en aanbod zou worden verkocht.

Waarborgsom

Bij de koop van een bestaand huis kan overeengekomen worden dat de koper in afwachting van het transport een deel van de koopsom (tot 10%) als zogenaamde waarborgsom stort bij de notaris.
Als alternatief hiervoor kan voor een bankgarantie gekozen worden.

De waarborgsom dient zo om de verkoper enige zekerheid te geven dat de koop doorgaat.

Zie ook: bankgarantie.

Woz beschiking

De WOZ-beschikking is een verklaring van de gemeente waarin is vastgesteld tegen welke waarde de woning is getaxeerd.

In de WOZ-beschikking staat de WOZ-waarde van uw woning die u onder andere nodig heeft voor uw belastingaangifte.

Uw woning wordt iedere vier jaar getaxeerd, waarna u de WOZ-beschikking ontvangt.

Zie ook: woz waarde.

Zelf berekenen

Er zijn in totaal 68 rekentools voor Hypotheek & Wonen.